Hou het maar eens uit elkaar… de hoofd- en bijzaken.
Dat is bij het leren hartstikke belangrijk, maar het wordt vaak heel lastig gevonden.
Als je dat niet lukt, moet je heel veel leren, namelijk alles..
… en dat is heel veel werk en niet handig.
Hoofd- en bijzaken uit elkaar houden is een moeilijk punt voor heel veel scholieren..
…en, vergis je niet, ook voor heel veel ouders/volwassenen.
Ik leg hieronder uit hoe snel de hoofdzaken van de bijzaken kunt scheiden:
In een studieboek
In boeken van school wordt je geholpen om hoofdzaken uit de tekst op te pikken. Het zijn ook in dit opzicht ‘leerboeken’. Vooral in de eerste paragrafen van een hoofdstuk worden de belangrijkste woorden en begrippen apart behandeld. Ze staan vaak vet, schuin gedrukt of onderstreept in de tekst. Soms staat het belangrijke woord zelfs helemaal links in de kantlijn.
Dat doet de schrijver niet voor niets. Dat koste extra tijd en moeite!
De betekenis van het woord dat op deze speciale manier gedrukt is, staat ervoor of erachter en altijd in de buurt. Laten we het onderstaande bijvoorbeeld bekijken:
“Het gaar maken van voedsel in weinig vocht, en net iets onder het kookpunt, noemen we pocheren. Het meest bekend is het pocheren van eieren, die men uit de opengebroken schaal direct in bijna kokend water laat vallen. Pocheren kan gebeuren in water met een scheutje azijn, in bouillon of in wijn.” 1
De eerste zin had ook geschreven kunnen zijn als:
“Pocheren is het gaar maken van voedsel in weinig vocht, en net iets onder het kookpunt… enz.”
Bedenk dat alleen de eerste zin belangrijk is. In de tweede zin wordt een voorbeeld gegeven en de derde zin is een aanvulling op de eerste zin. De derde zin zegt iets over veel gebruikte soorten vocht bij het pocheren. Als ik bijvoorbeeld sinas zou gebruiken, dan heet de bereidingswijze nog steeds pocheren.
Bij het, voor de eerste keer, doorkijken van een nieuw hoofdstuk is het handig om in de tekst aan te strepen waar de uitleg van een belangrijk woord staat. Gebruik een markeerstift als het boek van jezelf is en een zacht potlood als het om een boek van school of van iemand anders gaat.
De speciaal gedrukte woorden hoef je niet aan te strepen, streep vooral de uitleg aan zodat je deze snel weer kunt vinden.
In een artikel
Artikelen zijn niet alleen voor leerlingen en studenten geschreven. De aanpak om de belangrijkste woorden uit een artikel te halen, is dan ook anders.
Bekijk de tekst van artikelen uit een krant, van een nieuwswebsite of tijdschrift eens van een afstandje en een beetje door je wimpers van de oogleden. Wat je ziet is een 1) een titel met eventueel een ondertitel; 2) daaronder een blok tekst in een groter letter of vetgedrukt; 3) de rest van het artikel als stukjes tekst met een gewone lettergrootte en soms met een apart woordje of zinnetje als kopje.
De belangrijkste informatie staat in het tweede tekstblok. Dat is, als het een goed geschreven artikel is, de samenvatting. In dit stukje tekst vind je ook de belangrijkste woorden en begrippen. Als je ze niet kent en ze worden niet uitgelegd in het artikel, dan moet je ze opzoeken.
Het vervelende aan artikelen is namelijk dat ze ervan uitgaan dat je al enigszins op de hoogte bent met het onderwerp.
Bij wetenschappelijke artikelen wordt altijd een lijst gegeven met artikelen die je kunt lezen om meer van de achtergrond van het onderwerp te leren.
Bij kranten en andere papieren tijdschriften is dat vaak niet zo. Het beste is dan om op internet meer over het onderwerp op te zoeken.
De meeste nieuwswebsites geven bij het artikel een aantal oudere artikelen over hetzelfde onderwerp, als ze dat hebben.
Bij een artikel op Wikipedia kun je vaak op een hyperlink klikken, als je meer uitleg wil bij een bepaald woord of begrip.
Studieboeken zo zijn geschreven dat voor de begin schooljaren iets makkelijker is om de hoofdzaken op te pikken dan voor de latere jaren. Men gaat ervan uit dat je al doende hebt geleerd om de hoofdzaken van de bijzaken te scheiden. Docenten in de onderbouw zullen vaak meer de belangrijkste zaken op het bord schrijven of dicteren. En wordt er van de leerlingen verwacht dat zij dit opschrijven in hun schrift.
Tot de volgende week,
Geert
P.S.
dit artikel is eerder gepubliceerd op ‘Leren voor je Diploma’ in de module 1 ‘De basis’ en module 2 ‘…vervolg’ van de training staan de vervolgstappen.
Ga hier naar de website.